در حال ویرایش ویکی باریستا:نوشتار پیشنهادی/۲۰۲۴/۷۷

{{تصویر صفحه اصلی/TFA
| image = Lion and Sun (Pahlavi Dynasty).svg
}}
'''[[شیر و خورشید]]''' از [[نمادهای ملی ایران]] است که تا پیش از [[انقلاب ۱۳۵۷]] به‌صورت رسمی مورد استفاده بود. این نشان آمیزه‌ای از فرهنگ‌های کهن [[بین‌النهرین]]، [[فرهنگ ایرانی|ایران]]، [[عرب]]، [[مردمان ترک|ترک]]، [[یهودی]]، [[شیعی]] و [[مغول]] است. نشان شیر و خورشید ریشه در [[ستاره‌بینی]] دارد؛ به بیان دقیق‌تر، نمایانگر جایگاه [[خورشید]] در [[شیر (صورت فلکی)|صورت فلکی شیر]] است. در هنگام زمامداری دودمان‌های ترک و نزدیک سده ششم هجری، نشان شیر و خورشید از ستاره‌بینی به کارهای [[هنر]]ی در قلمرو [[اسلام]]ی از [[مصر]] تا [[آسیای مرکزی|آسیای میانه]] وارد شد. از دوران [[سلجوقیان روم]] [[سکه‌های ایران|سکه‌هایی]] با نقش شیر و خورشید را می‌توان یافت و سپس این نشان از سده نهم هجری (پانزدهم میلادی) به‌طور ناپیوسته بر روی [[پرچم ایران|پرچم‌های ایران]] نقش بسته است. نشان شیر و خورشید در هر دودمانی از [[تاریخ ایران]] به گونه‌های مختلفی تعبیر شده است. در آغاز تنها نشانی اخترشناسانه بوده است نه نمادی حکومتی. در دوران [[دودمان صفویان|صفویه]] این نشان تعبیری [[شیعه|شیعی]]/[[ایران]]ی پیدا می‌کند. از زمان شاهان پس از [[آقامحمدخان قاجار]] و هم‌زمان با دگرگونی‌های فکری و اجتماعی در آن هنگام، تعبیر شیعی این نشان رفته‌رفته کمرنگ شد. در این دوران این نشان، نادرست به [[ایران پیش از اسلام]] نسبت داده‌می‌شود. نشان شیر و خورشید پس از [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران]] با [[نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران|نشان کنونی جمهوری اسلامی ایران]] جایگزین شد. بخش بزرگی از شواهد و متون ادبی و باستان‌شناسی، که [[احمد کسروی]]، [[مجتبی مینوی]] و [[سعید نفیسی]] گردآوری و بررسی کرده‌اند، نشان می‌دهد که نشان ستاره‌بینی خورشید در [[شیر (صورت فلکی)|صورت فلکیِ اسد]] در منطقةالبروج از قرن ششم هجری نقشی نمادین و رایج شد. همین پژوهش‌ها نشان می‌دهد که این نشان از ستاره‌بینی و [[اخترشناسی]] وارد فرهنگ عام، نشان‌ها و نقوش هنری شده است.

'''[[شیر و خورشید|ادامه…]]'''