در حال ویرایش کافه نادری


[[پرونده:Naderi Café Token coin.jpg|thumb|left|220px|[[ژتون]]‌های مهمانخانه نادری، دوره پهلوی.]]
[[پرونده:Cafe Naderi.JPG|thumb|left|220px|کافه نادری، تابستان ۱۳۸۵.]]
'''کافه و هتل نادری''' نام یکی از [[کافه]]‌های قدیمی [[تهران]] است. کافه نادری در شرق پل [[حافظ]] در [[خیابان جمهوری اسلامی (تهران)|خیابان نادری]] (بخشی از خیابان جمهوری کنونی که میان تقاطع [[خیابان ولی‌عصر|خیابان ولیعصر]] و تقاطع [[خیابان فردوسی]] است) واقع شده است و هتلی بر روی آن قرار دارد.

== تاریخچه ==
در سال [[۱۳۰۶]] مهاجر ارمنی با نام «خاچیک مادیکیانس» این کافه را دایر کرد. پس از موفقیت فراوان در راه‌اندازی کافه، مادیکیانس تا سال ۱۳۰۷، قنادی و هتل نادری را نیز در همان محل تأسیس می‌کند. کافه نادری سال‌ها [[پاتوق]] شاعران، نویسندگان و روشنفکران بوده است.

کافه نادری، در دههٔ سی و چهل، پاتوق نویسندگان و شاعرانی مانند [[صادق هدایت]]، [[جلال آل‌احمد]]، [[احمد فردید]] و [[سیمین دانشور]]، [[نیما یوشیج]] بوده و بخش زیادی از شهرت کنونی اش را از اعتبار این اشخاص وام گرفته است.

با پیروزی انقلاب اسلامی، در جریان [[مصادره اموال و دارایی‌ها در نظام جمهوری اسلامی ایران|مصادره‌های ابتدای انقلاب]]، تمام این مجموعه مصادره و تحت مالکیت [[بنیاد شهید و امور ایثارگران|بنیاد شهید]] درمی‌آید. بعد از چند سال بخشی از آن که شامل قنادی، کافه‌رستوران و هتل بود به [[بخش خصوصی]] فروخته می‌شود. [[ستاد اجرایی فرمان امام]] نیز بخش‌های دیگر مصادره شده از جمله حیاط ۴ هزار متری را به مالکیت درآورده است. این ستاد تا به حال سه بار برای حیاط هتل نادری مزایده اعلام کرده ولی با توجه به حساسیت‌های ایجاد شده به تاریخی بودن مجموعه، فروش این حیاط با اعلام ستاد اجرایی فرمان امام فعلاً منتفی شده است.<ref name=":0"/><ref name=":1"/>

در دهه ۷۰ قنادی نادری تعطیل شد؛ اما کافه نادری باقی ماند.<ref name=":0">{{یادکرد وب|عنوان=نسخه چاپی|نشانی=http://boursepress.ir/print/69027|وبگاه=boursepress.ir|بازبینی=2020-10-12}}</ref><ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=خواب آشفته کافه نادری؛ از مصادره تا مزایده|نشانی=http://tarikhirani.ir/fa/news/6128/خواب-آشفته-کافه-نادری-از-مصادره-تا-مزایده|وبگاه=تاریخ ایرانی|بازبینی=2020-10-12|کد زبان=fa}}</ref>

== مشخصات ساختمان ==
ظرفیت کافه نادری ۱۴۰ نفر در دو سالن است. در سالن اول، فقط [[قهوه]] و [[چای]] و دسر سرو می‌شود و سالن بعدی ویژهٔ غذاست.

ساختمان کافه نادری و هتل نادری تهران در سال ۱۳۸۲ به شماره ثبت ۱۰۴۴۶ در فهرست [[آثار ملی ایران]] قرار گرفتند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.bbc.com/persian/arts/2015/08/150805_an_tehran_cafe_naderi_saved |عنوان = میراث فرهنگی ایران: کافه نادری تهران تخریب نمی‌شود| ناشر = بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ = ۵ اوت ۲۰۱۵|تاریخ بازدید = ۵ اوت ۲۰۱۵}}</ref>

== خدمات ==
در معرفی‌نامه‌ای از این کافه که امروزه در کنار در ورودی آن قرار داده شده آمده است که غذاهای فرنگی مانند [[بیف استروگانف]] و [[بیفتک]] و همچنین [[کافه‌گلاسه]]، شاتو بریان، بستنی‌های فرنگی، [[قهوه ترک]] و [[فرانسه]] برای اولین بار در این کافه به ایرانیان عرضه شد. مادیکیانس، هتلی بنا کرد که امروز، کافه آن، کلیشه‌ای‌ترین [[نوستالژی]] پاتوق‌نشین‌های شهر تهران است.

گارسون‌های ارمنی این کافه-رستوران، غذاهایی چون بیفتک و بیف استراگانف و [[نوشیدنی]] هابی مانند کافه‌گلاسه، قهوهٔ ترک و فرانسه را نخستین بار در این رستوران عرضه کردند. شب‌ها هم اغلب، مراسم رقص در حیاط پشتی کافه برپا بود و دود سیگارهای فرنگی فضای آن جا را پر می‌کرد، حیاطی که حدود سه دهه است در آن بسته شده است.

== اشاره این کافه در رسانه ==
[[File:Cafe Naderi 1.jpg|thumb|left|220px|ورودی و تابلو سردر کافه نادری، تهران، ۱۳۹۶]]
«ترانه‌های قدیمی»، موسیقی-نمایشی است به نویسندگی و کارگردانی [[محمد رحمانیان]]، که در اپیزودی از این نمایش از این کافه به عنوان پاتوق یک نوازنده، معرفی می‌شود. همچنین در این قسمت از این نمایش شاهد بخشی از خاطرات صاحب این کافه از [[صادق هدایت]] هستیم. در این اپیزود از این نمایش [[علی سرابی]] در نقش گارسون ارمنی به نام وارطان و [[اشکان خطیبی]] در نقش نوازنده، به ایفای نقش می‌پردازد.{{مدرک}}

در سال ۱۳۹۰ خورشیدی، [[فرامرز اصلانی]] در نماهنگی با نام «قدیم» از انیمیشنی استفاده کرده که محیط کافه نادری را به نمایش می‌گذارد. همچنین در متن ترانه و انیمیشن یاد شده، از هنرمندانی که کافه نادری پاتوقشان بوده یاد می‌شود.

در سریال‌های تاریخی نظیر [[شهرزاد (مجموعه نمایش خانگی)|شهرزاد]] و [[شبکه مخفی زنان]] نیز از این کافه به وفور یاد شد.

== منابع ==
{{پانویس}}
* معرفی‌نامهٔ کافه به نقل از مجموعه قوانین و مقررات صنعت ایرانگردی و جهانگردی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، زمستان ۱۳۷۸.
* http://www.mehrnews.com/detail/News/2310484

== پیوند به بیرون ==
* [https://web.archive.org/web/20130103020647/http://www.damdam.ir/blog/?p=171 کافه نادری - جایی برای رفتن. دام دام]
* [https://www.youtube.com/embed/DSBFSttcNo4 نماهنگ فرامرز اصلانی]

[[رده:آثار دوره پهلوی در شهرستان تهران]]
[[رده:بنیان‌گذاری‌های ۱۳۰۶ در ایران]]
[[رده:تهران قدیم]]
[[رده:رستوران‌های تهران]]
[[رده:کافه‌های تهران]]
[[رده:هتل‌های تاریخی شهرستان تهران]]