بطری

از ویکی باریستا
بطری‌های شیشه‌ای شراب.

بُطری به ظرف درازقامت و گِردی گفته می‌شود که گردن آن از بدنه‌اش باریکتر باشد. جنس بطری‌ها معمولاً از شیشه یا پلاستیک و گاهی از سفال یا سنگ است و عموماً برای نگهداری مایعات بکار می‌روند. برخی بطری‌ها برای نگهداری مواد شوینده، شامپو، لوسیون، پاک‌کننده‌ها نیز بکار می‌روند. بطری‌ها به‌طور کلی مصارف دارویی، بهداشتی، آرایشی، شیمیایی و غذایی دارند. دهانه بطری معمولاً با یک سرپوش یا چوب‌پنبه بسته می‌شود.

معمولاً انواع بطری‌های مصرف شده را چه شیشه‌ای و چه پلاستیکی، در قسمت‌های ویژه این نوع زباله‌ها جمع‌آوری می‌کنند تا بازیافت شود.

نگهداری مواد غذایی در بطری شیشه‌ای یا پلاستیکی، بسیار بهداشتی‌تر از نگهداری آن‌ها در ظروف سفالی یا بشکه بود و با اختراع بطری، خطر ابتلا به انواع آلودگی و میکروب کاهش یافت. بطری‌های پلاستیکی را از مواد محکمی تهیه می‌کنند که در برابر فشار، مقاوم باشند.

به دلیل حمل و نقل راحت و بهداشتی بودن آن‌ها به سرعت استفاده از بطری شیوع یافت و در بسیاری موارد از آن‌ها استفاده شد.

البته باید توجه داشت مصرف بیش از حد بطری‌های پلاستیکی به طبیعت آسیب می‌رساند.

تاریخچه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در حدود ۱٬۵۰۰ پیش از میلاد، بطری‌های شیشه‌ای برای نخستین بار در مصر مورد استفاده قرار گرفت.[۱][۲][۳] بسته‌بندی آب در در بطری در بریتانیا با آب چاه مقدس در سال ۱۶۲۲ آغاز شد.[۴][۵]

در سال ۱۹۷۳، دوپونت ، ناتانیل وایث، بطری‌های پلی اتیلن ترفتالات (PET) را به ثبت رساند که اولین بطری پلاستیکی بود که فشار مایعات گازدار را تحمل می‌کرد.[۶] امروزه پلاستیک PET به دلیل وزن سبک و مقاومت در برابر شکستن، جایگزین شیشه به عنوان ماده ترجیحی برای ظروف بطری شده‌است.[۷][۸][۹]

چند نکته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • بطری‌های شیشه‌ای را شیشه هم می‌نامند (برای نمونه شیشه نوشابه، شیشه شیر). در زبان عامیانه به بطری، بُطر هم گفته می‌شود.
  • واژه بطری از زبان‌های اروپایی به فارسی وارد شده. ریشه این واژه buttis لاتین به معنی بشکه‌است.
  • در پارسی سره، بدان «جامک» گویند.[۱۰]
  • دربارهٔ بطری‌های شناور حاوی نامه از گمشدگان بر روی دریا داستان‌های زیادی گفته شده‌است.

انواع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بر پایه جنس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بر پایه نوشیدنی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بر پایه کاربرد[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • بطری سبدی
  • بطری سرحلقه‌ای
  • بطری کاد

نگارخانه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1 iranicaonline.org
  2. Sodmand, Mr. "بطری‌های پلاستیکی در مقابل بطری‌های شیشه ای: مزایا و معایب". star-pet.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-07-05.
  3. Rong, Xu Gan; Fa, Bao Tong. "Primitive-Aged Drinking Vessels". Grandiose Survey of Chinese Alcoholic Drinks and Beverages. Jiangnan University. Archived from the original on 20 January 2013. Retrieved 17 October 2013.
  4. "Great Malvern Conservation Area: Appraisal and Management Strategy". Malvern Hills District Council: Planning Services. April 2008. p. 5. Archived from the original on 12 September 2014. Retrieved 22 July 2014.
  5. "Parish Website of Malvern Wells". e-services.worcestershire.gov.uk. Retrieved 2021-09-20.
  6. Wyeth, Nathaniel. "Biaxially Oriented Poly (ethylene terephthalate) Bottle". Retrieved 12 September 2014.
  7. "Plastic Packaging Resins". American Chemistry Council. Retrieved 23 October 2013.
  8. "Frequently Asked Questions". Facts on PET. Retrieved 23 October 2013.
  9. Welle, Frank (September 2011). "Twenty years of PET bottle to bottle recycling—An overview". Resources, Conservation and Recycling (به انگلیسی). 55 (11): 865–875. doi:10.1016/j.resconrec.2011.04.009.
  10. سرواژهٔ «بطری»، فرهنگ پارسیمان.

Wikipedia contributors, "Bottle," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Bottle&oldid=187532842 (accessed January 31, 2008).